2024 թվականին
հրապարակվել է Մարդու իրավունքների ազգային հաստատությունների եվրոպական ցանցի
(ENNHRI)` Եվրոպայում իրավունքի գերակայության վիճակի վերաբերյալ զեկույցը։
Զեկույցն
ուրվագծում է իրավունքի գերակայության ներկայիս միտումներն ու մարտահրավերները, մանրամասն
անդրադարձ կատարում ինչպես իրավունքի գերակայության երաշխավորման վիճակին եվրոպական
մակարդակում, այնպես էլ անդամ պետություններում առկա իրադրությանը՝ ներկայացնելով իրավունքի
գերակայության երաշխավորմանն ուղղված պրակտիկայի բարելավման առաջարկություններ:
Զեկույցը,
մասնավորապես, անդրադարձ է կատարում իրավունքի գերակայության և մարդու իրավունքների
միջավայրի վրա ազդող շարունակական մարտահրավերներին, որոնց բախվում են եվրոպական ցանցի
անդամ հաստատությունները:
Անդրադառնալով
ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի հաստատությանը՝ զեկույցը շեշտադրում է ինչպես իրականացված
աշխատանքները կանանց, հաշմանդամություն ունեցող անձանց իրավունքների պաշտպանության,
ատելության խոսքի, անհանդուրժողականության, խտրականության դեմ պայքարի և մի շարք այլ
ուղղություններով, այնպես էլ ընդգծում այն մարտահրավերները, որոնց բախվել են Պաշտպանն
ու աշխատակազմը վերոնշյալ աշխատանքների իրականացման ընթացքում:
Այսպես,
Զեկույցի «Մարդու իրավունքների հաստատությունների գործունեության նպաստավոր և անվտանգ
միջավայրի ապահովում» բաժնում առանձնացվել են Մարդու իրավունքների ազգային հաստատությունների
եվրոպական ցանցի այն անդամ հաստատությունները, որոնք ենթարկվել են հարձակումների, ատելության
խոսքի դրսևորման կամ ահաբեկման։ Վերջիններիս շարքում, Բելգիայի, Կիպրոսի, Էստոնիայի,
Լատվիայի, Մոլդովայի և Սլովակիայի հաստատությունների հետ միասին, մատնանշվել է նաև
Հայաստանի ՄԻՊ հաստատությունը։
Ըստ զեկույցում
տրված գնահատականի՝ Հայաստանում Մարդու իրավունքների պաշտպանի դեմ արշավը կազմակերպված
բնույթ է կրում:
Այս համատեքստում
հիշեցնենք, որ ավելի վաղ Մարդու իրավունքների ազգային հաստատությունների եվրոպական
ցանցը լուրջ մտահոգություն էր հայտնել և հայտարարություն հրապարակել ՀՀ մարդու իրավունքների
պաշտպանի, նրա ղեկավար կազմի և աշխատակազմի վերաբերյալ, ովքեր բախվել են քաղաքական
գործիչների կողմից սպառնալիքների և հարձակումների՝ մարդու իրավունքների պաշտպանության
բնագավառում իրականացվող գործունեության պատճառով:
Մարդու
իրավունքների ազգային ինստիտուտների եվրոպական ցանցը վերահաստատել էր իր աջակցությունը Մարդու իրավունքների պաշտպանին՝ Հայաստանում մարդու բոլոր իրավունքները խթանելու ևպաշտպանելու իր աշխատանքում։