Հրապարակվել է Մարդու իրավունքների ազգային ինստիտուտների եվրոպական ցանցի (ENNHRI) տարածաշրջանային զեկույցը Եվրոպայում օրենքի գերակայության վիճակի վերաբերյալ և Հայաստանի վերաբերյալ զեկույցը։
Երրորդ տարին անընդմեջ, մարդու իրավունքների ազգային հաստատությունները (NHRI) ամբողջ Եվրոպայից զեկուցում են իրենց երկրներում օրենքի գերակայության ոլորտում առկա մարտահրավերների մասին:
Միևնույն ժամանակ, նրանք ընդգծում են մարդու իրավունքների ազգային հաստատություններիկողմից իրականացվող գործողությունների կարևորությունը՝ ուղղված երաշխավորելու օրենքի գերակայությունը և առաջարկություններ ներկայացնելու պետական իշխանություններին: Այդ բոլոր պատկերացումները մեկտեղվել են Եվրոպայում օրենքի գերակայության վիճակի վերաբերյալ ENNHRI-ի երրորդ տարեկան զեկույցում: Եվրոպական 40 երկրների զեկույցները մատնանշում են օրենքի գերակայության հետագա վատթարացում ողջ Եվրոպայում՝ նախորդ տարվա համեմատությամբ:
Զեկույցում ուրվագծվում են առկա մարտահրավերները և գրանցված առաջընթացը հետևյալ ոլորտներում՝ մարդու իրավունքների ազգային ինստիտուտների արդյունավետություն և անկախություն, մարդու իրավունքների պաշտպաններ և քաղաքացիական հասարակության կազմակերպություններ, զսպումներ և հակակշիռներ, արդարադատության համակարգի գործունեություն, լրատվամիջոցների ազատություն և բազմակարծություն, կոռուպցիա, COVID-19-ի կանխարգելման միջոցառումների ազդեցություն, ինչպես նաև մարդու իրավունքների կառուցվածքային խնդիրներ։
Բացի այդ, զեկույցը ներառում է եվրոպական և ազգային քաղաքականություն մշակողներին ուղղված մի շարք կարևոր առաջարկություններ՝
• Անկախ և արդյունավետ մարդու իրավունքների ազգային ինստիտուտների ապահովում Փարիզյան սկզբունքներին համապատասխան և նրանց համար բարենպաստ միջավայրի ստեղծում՝ ուժեղ մանդատով, համապատասխան ռեսուրսներով և համագործակցությամբ.
• ՄԻՊ-երին աջակցող իրավական շրջանակի ապահովում,
• Զսպումների և հակակշիռների մեխանիզմների ընդլայնում,
• Արդար նշանակումների և արդարադատության պատշաճ իրականացման ապահովում, ինչպես նաև արդարադատության հասանելիության բարելավում.
• Արտահայտման ազատության, տեղեկատվության հասանելիության և լրագրողների ու լրատվամիջոցների պաշտպանության ապահովում հարձակումներից և օրենքների չարաշահումից,
• Կոռուպցիայի կանխարգելման և դրա դեմ պայքարի իրավական շրջանակի ամրապնդում,
• COVID-19-ի կանխարգելման միջոցառումների օրինականության, համաչափության և ժողովրդավարական վերահսկողության ապահովում,
• Մարզային դատարանների վճիռների ժամանակին և արդյունավետ կատարման ապահովում:
Հայաստանի Օրենքի գերակայության 2022թ. զեկույցում անդրադարձ են կատարվել այնպիսի հարցերի, ինչպիսիք են Պաշտպանի հաստատության անկախությունն ու արդյունավետությունը, ՀՀ նոր քրեական և քրեական դատավարության օրենսգրքերի ընդունումը, մարդու իրավունքների պաշտպանների և այս ոլորտում գործող հասարակական կազմակերպությունների դեմ ուղղված ատելության խոսքի և վիրավորանքի դեմ պայքարը, դատական համակարգի գործունեությունը, այդ թվում դատավորների ընտրությանն ու նշանակմանն առնչվող կարգավորումները, գործերի մակագրման գործող համակարգը, դատարան դիմելու համար պետական տուրքի վճարների բարձրացումը, ԶԼՄ-ների գործունեության ազատությանը, բազմակարծությանն ու լրագրողների անվտանգությանը վերաբերող հարցերը, ինչպես նաև արտակարգ իրավիճակի և COVID-19-ի համատեքստում օրենքի գերակայության և մարդու իրավունքների խթանումն ու պաշտպանությունը:
ENNHRI-ի Օրենքի գերակայության 2022թ. զեկույցին կարող եք ծանոթանալհետևյալ հղումով։
Հայաստանի Օրենքի գերակայության 2022թ. զեկույցը հասանելի է հետևյալ հղումով։
English
