Երեխաների հարցերով օմբուդսմանների
եվրոպական ցանցի (ք. Ստրասբուրգ) ղեկավար Բրյուս Ադամսոնը բաց նամակ է հղել ՀՀ
Ազգային ժողովի նախագահ Արարատ Միրզոյանին` նշելով, որ հատկապես մտահոգված է Հայաստանի
կառավարության կողմից «Մարդու իրավունքների պաշտպանի մասին» ՀՀ սահմանադրական օրենքի
8-րդ հոդվածի 5-րդ մասում առաջարկվող փոփոխությամբ: Այդ դրույթը սահմանում է, որ յուրաքանչյուր
տարի Պաշտպանի և նրա աշխատակազմի ֆինանսավորման համար պետական բյուջեով նախատեսված
հատկացման չափը չի կարող պակաս լինել նախորդ տարվա պետական բյուջեով նախատեսված հատկացման
չափից:
Բրյուս Ադամսոնն ուշադրություն
է հրավիրել այն հարցին, որ Հայաստանի մարդու իրավունքների պաշտպանին հատկացվող ֆինանսական
միջոցների նվազեցման արգելքի երաշխիքի վերացումը վտանգներ է ստեղծում հաստատության
կողմից իր բոլոր լիազորությունների տիրույթում և, հատկապես, երեխաների իրավունքների
ոլորտում իրականացվող հսկայածավալ աշխատանքների համար (այդ թվում՝ «Երեխաների իրավունքների
մասին» կոնվենցիայի իրականացման մշտադիտարկում, երեխաների իրավունքների վերաբերյալ
բողոքների քննարկում, երեխաների խնամք իրականացնող կազմակերպություններում բարբերական
չսահմանափակված այցերի կատարում, հատուկ հրապարակային
զեկույցների պատրաստում, երեխաների իրավունքների հարցերով իրավասու մարմիններին առաջարկությունների
ներկայացում, երեխաների իրավունքների վերաբերյալ դասընթացների կազմակերպում եւ միջազգային
կազմակերպություններում համապատասխան աշխատանքների մասնակցություն):
Հաշվի առնելով այն, որ Պաշտպանը ՄԱԿ-ի «Երեխաների իրավունքների
մասին» կոնվենցիայի իրականացման մշտադիտարկման ազգային մարմնին է՝ ցանցի ղեկավարն իր
առանձնակի մտահոգությունն է հայտնել այն առումով, որ ինչ կանխատեսելի ազդեցություն
կունենա այս հնարավոր կրճատումը երեխաների իրավունքների խթանման և պաշտպանության ոլորտում
Պաշտպանի աշխատակազմի՝ որպես Հայաստանում ՄԱԿ-ի «Երեխաների իրավունքների մասին» կոնվենցիայի
իրականացման մշտադիտարկման մարմնի ֆինանսական և գործունեության կարողությունների նկատմամբ:
Մարդու իրավունքների պաշտպանի ֆինանսական կարողությունների
կրճատումը կամ այդպիսի անկանխատեսելիությունը կարող է լուրջ վտանգներ ստեղծել Պաշտպանի
կողմից իր ողջ ներուժը օգտագործելու և հաստատության գործունեության արդյունավետության
տեսանկյունից:
Բացի դրանից, առաջարկվող փոփոխությունների
արդյունքում Երեխաների օմբուդսմանների եվրոպական ցանցի կանոնադրության համաձայն՝ Պաշտպանի
հաստատությունը կարող է զրկվել այդ միջազգային կազմակերպությունում լիիրավ անդամի կարգավիճակից:
Հաշվի առնելով Փարիզյան սկզբունքները, ՄԱԿ-ի և
Երեխաների հարցերով օմբուդսմանների եվրոպական ցանցի չափանիշները և Հայաստանի միջազգային
պարտավորությունները՝ նամակում կոչ է արվել վերանայել «Մարդու իրավունքների պաշտպանի
մասին» ՀՀ սահմանադրական օրենքի գործող 8-րդ հոդվածի 5-րդ մասի փոփոխությունը։
Ծանոթագրություն. Երեխաների հարցերով օմբուդսմանների
եվրոպական ցանցի գործունեության նպատակն է ապահովել եւ նպաստել երեխայի իրավունքների
պաշտպանությանը` ՄԱԿ-ի Երեխայի իրավունքների մասին կոնվենցիայի դրույթներին համապատասխան:
Հայաստանի մարդու իրավունքների պաշտպանի հաստատությունը
ցանցի ասոցացված անդամ է եղել 2009 թվականից, իսկ 2018 թվականից դարձել է լիիրավ
անդամ, որը հնարավորություն է տալիս մասնակցել նաև կազմակերպության կառավարմանն
ու ղեկավար մարմինների աշխատանքներին:
Ներկայացնում ենք նամակի անգլերեն տարբերակը և հայերեն թարգմանությունն ամբողջությամբ, որն իրականացվել է Մարդու իրավունքների
պաշտպանի աշխատակազմում։
Հ.Գ. Երեխաների հարցերով օմբուդսմանների
եվրոպական ցանցի (ք. Ստրասբուրգ) ղեկավարը ՀՀ ազգային ժողովի նախագահին բաց
նամակ հղելիս տեղեկացված է եղել որ Կառավարությունը հետ է կանչել Պաշտպանի աշխատակազմի
ֆինանսական անկախության երաշխիքները վերացնող նախագիծը, սակայն նամակը գրվել է կանխարգելիչ
նպատակով: